![]() |
Chiếc đĩa Bí ẩn mô tả hình xoắn của thiên hà, 2000 năm tuổi nhưng bằng cách nào đó xác định tương tự vị trí của Mặt trời (Thái dương hệ ) trong thiên hà Milky way của chúng ta. |
Một số cổ vật thực sự khó hiểu vì việc tìm ra mục đích của chúng là một thách thức.
Đĩa Colgante 2.000 năm tuổi là một vật thể được tạo ra mà không rõ lý do, hoặc ít nhất nó có vẻ như vậy đối với con người hiện đại chúng ta. Đó có phải là một công cụ cổ xưa, một thiết bị công nghệ cao hay một đồ tạo tác nghi lễ hoặc nó cung cấp bằng chứng về kiến thức thiên văn học rộng lớn của tổ tiên loài người?
Ai đã tạo ra Disco Colgante và tại sao?
Tất nhiên, đó có thể chỉ là một sự trùng hợp ngẫu nhiên, nhưng Disco Colgante khiến chúng ta nhanh chóng nghĩ rằng đây là hình ảnh đại diện của Dải Ngân hà hoặc có lẽ là một số thiên hà xoắn ốc khác.
Các nhánh xoắn ốc hình thành như thế nào trong loại thiên hà này không hoàn toàn chắc chắn, nhưng các nhà thiên văn học hiện đại biết rằng hầu hết các thiên hà xoắn ốc đều chứa một chỗ phình ra ở trung tâm được bao quanh bởi một đĩa phẳng gồm các ngôi sao đang quay.
Nếu chiếc đĩa Colgante đại diện cho thiên hà xoắn ốc, nó cho thấy người cổ đại tiến bộ hơn rất nhiều so với suy nghĩ trước đây.
Kiến thức sâu rộng về thiên văn học của tổ tiên chúng ta đã nhiều lần khiến các nhà khoa học hiện đại ngày nay phải ngạc nhiên.
Một số bức tranh hang động lâu đời nhất thế giới đã tiết lộ người cổ đại có kiến thức tương đối tiên tiến về thiên văn học. Các tác phẩm nghệ thuật tại các địa điểm trên khắp châu Âu không chỉ đơn giản là mô tả động vật hoang dã như người ta vẫn nghĩ trước đây. Thay vào đó, các biểu tượng động vật đại diện cho các chòm sao trên bầu trời đêm và được sử dụng để mô tả ngày tháng và đánh dấu các sự kiện chẳng hạn như các cuộc tấn công của sao chổi.
Người Ai Cập cổ đại đã biết về khả năng biến đổi của 'Ngôi sao quỷ' Algol 3.000 năm trước các nhà thiên văn học phương Tây và đã xây dựng nhiều đền thờ, kim tự tháp và các di tích linh thiêng khác phù hợp với hướng mọc hoặc lặn của mặt trời, mặt trăng, ngôi sao hoặc hành tinh, đánh dấu một ngày quan trọng của năm. Hiện tượng mặt trời thẳng hàng tuyệt đẹp ở Abu Simbel là một sự kiện phi thường khi mọi người từ khắp nơi trên thế giới đến để xem cách Mặt trời chiếu sáng khuôn mặt của Pharaoh Ramses II.
Nhiều nền văn minh cổ đại đã nghiên cứu bầu trời và tạo ra lịch mặt trời và mặt trăng cực kỳ chính xác, nhưng liệu những người này có nhận thức được cấu trúc của thiên hà xoắn ốc không?
Không còn nghi ngờ gì nữa, chiếc đĩa Colgante là một hiện vật hấp dẫn, nhưng nó đặt ra thách thức đối với bất kỳ ai sẵn sàng xác định mục đích của nó. Hiện vật được lưu giữ tại Bảo tàng Khảo cổ học Rafael Larco Herero ở thủ đô Lima của Peru.
Các nhánh của Dải Ngân hà và vị trí của Mặt trời của chúng ta ở nhánh xoắn thứ 3.
Cổ vật được ước tính đã được sản xuất cách đây khoảng 2.000 năm, nhưng Disco Colgante chưa bao giờ rỉ sét và chúng ta chẳng thể nói chiếc đĩa này bao nhiêu tuổi.
Nếu bạn nhìn kỹ hơn vào đĩa, bạn sẽ thấy số nhánh không tương ứng với số nhánh của thiên hà chúng ta. Dải Ngân hà có bốn nhánh xoắn ốc chính: Norma và Cygnus, Nhân Mã, Scutum-Crux và Perseus. Nếu chiếc đĩa cổ đại của Peru đại diện cho một thiên hà xoắn ốc, thì đó không phải là Thiên hà Milky way.
Mặt khác, chấm nhỏ thực sự nhắc nhở chúng ta về Mặt trời của chúng ta.
Người ta cho rằng nền văn hóa Moche đã tạo ra hiện vật này. Moche phát triển mạnh mẽ và cai trị bờ biển phía bắc Peru trước người Inca từ thế kỷ thứ nhất đến thế kỷ thứ tám; đồng thời, người Maya phát triển mạnh ở Mexico và Trung Mỹ. Họ thống trị sa mạc thông qua một hệ thống thủy lợi phức tạp, xây dựng các kim tự tháp bằng gạch nung và giống như nhiều nền văn hóa cổ đại, sử dụng tôn giáo để thống nhất xã hội. Các nhà khảo cổ đã khai quật được nhiều hiện vật Moche hấp dẫn, nhưng chẳng có gì khiến chúng ta nhớ đến chiếc đĩa kỳ lạ này.
Đó là một cổ vật tuyệt đẹp, nhưng mục đích của nó vẫn còn là một bí ẩn.
Mục đích của chiếc đĩa Colgante vẫn chưa được biết, nhưng đây không phải là lần đầu tiên chúng ta bắt gặp những đồ tạo tác khó hiểu giống như các bộ phận của một số thiết bị công nghệ cao. Đĩa Schist của người Ai Cập cổ đại cũng gây bối rối không kém, và tất cả những đồ vật cũ kỹ này chỉ đơn giản là nhắc nhở chúng ta rằng chúng ta vẫn chưa có đủ kiến thức về lịch sử của tổ tiên mình.
Nguyễn Thế Anh.